นายจรรยง วงศ์จันทร์พงษ์ ผู้ช่วยผู้ว่าการควบคุมระบบกำลังไฟฟ้า (ชสค.) กล่าวว่า การสร้างแหล่งอาศัยของสัตว์ทะเลด้วยเซรามิก ส่งผลให้ได้แหล่งอาศัยของสัตว์ทะเลที่มียั่งยืน ดังนั้น การนำลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้าเซรามิกที่ปลดระวางมาใช้ประโยชน์ จึงเป็นแนวทางที่จะช่วยฟื้นฟูแหล่งอาศัยของสัตว์ทะเลได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่เนื่องจากกระบวนการผลิตลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้า และปัจจัยทางกายภาพของน้ำทะเลที่มีความแปรปรวน การที่จะนำลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้ามาสร้างเป็นแหล่งอาศัยของสัตว์ทะเล จึงจำเป็นต้องมีการศึกษาวิจัยให้มั่นใจก่อน

คณะวิจัยโครงการทบสอบลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้าภายใต้สภาวะจำลองสภาพแวดล้อมทางทะเล ของมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ประกอบด้วย ผศ.ดร.ธีรกมล เพ็งสกุล คณะเทคนิคการแพทย์ ผศ.ดารินต์ณัฏ บัวทอง คณะเทคนิคการแพทย์ ดร.คัมภีร์ พ่วงทอง คณะการจัดการสิ่งแวดล้อม นางสาวณัฐชฎาพร ศรีเมฆ นายณัฏฐพงศ์ มณีโรจน์ และนักศึกษาจากภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ ได้นำเสนอผลการวิจัยในหัวข้อ “โครงการทดสอบลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้าภายใต้สภาวะจำลองสภาพแวดล้อมทางทะเล” เมื่อวันที่ 4 กรกฏาคม 2561 โดยได้ดำเนินการวิจัย ระหว่างวันที่ 1 พฤษภาคม 2561 ถึงวันที่ 30 มิถุนายน 2561

ผศ.ดร.ธีรกมล เพ็งสกุล หัวหน้าคณะทำงานวิจัยและพัฒนานวัตกรรม เปิดเผยว่า ได้ทำการศึกษาวัสดุลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้าดูว่า ในสภาวะจำลองทางธรรมชาติจะมีสารอะไรปล่อยออกมาบ้าง โดยได้นำลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้ามาบดเป็นผง ตรวจสอบปริมาณการชะละลายของสารจากลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้า รวมถึงติดตามการเปลี่ยนแปลงของความเค็ม ความถ่วงจำเพาะ และค่าความเป็นกรด-ด่างของน้ำทะเล ภายใต้การจำลองการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ และทำการศึกษาทดสอบโครงสร้างจุลภาคของผงลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้าด้วยเทคนิค X-ray Diffractometer (XRD) และ X-ray fluorescence (XRF) และตรวจสอบปริมาณการชะละลายของสารจากลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้าจากน้ำชะ ในรูปแบบสัดส่วนของเหลวต่อของแข็ง รวมถึงติดตามการเปลี่ยนแปลงของความเค็ม ความถ่วงจำเพาะ และค่าความเป็นกรดเป็นด่าง (pH) ของน้ำทะเลภายใต้การจำลองการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ ซึ่งผลการศึกษาพบว่าลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้ามีความสามารถในการละลายได้ แต่ไม่พบการละลายของโลหะหนักที่เป็นพิษต่อสิ่งมีชีวิต และไม่พบสารที่ส่งผลเสียต่อคุณภาพน้ำทะเลเพื่อการอนุรักษ์แหล่งปะการัง

ทั้งนี้ สารเคมีที่ตรวจพบเป็นธาตุที่ไม่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม โดยระดับของสารดังกล่าวอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพน้ำทะเลชายฝั่งโดยกรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย และเกณฑ์คุณภาพน้ำทะเลตามประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 27 ปี (พ.ศ.2549) ลงวันที่ 26 ธันวาคม พ.ศ.2549 เรื่องกำหนดมาตรฐานคุณภาพน้ำทะเล ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 124 ตอนที่ 11 ง วันที่ 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2550 การศึกษาแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงของน้ำทะเล ยังพบค่าที่อยู่ในช่วงเดียวกับน้ำทะเลตามธรรมชาติ นั้นแปลว่าถึงแม้อุณหภูมิของน้ำทะเลจะมีการเปลี่ยนแปลง แต่จะไม่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงค่าปัจจัยทางกายภาพของน้ำทะเล ดังนั้น จากการศึกษานี้สามารถสรุปได้ว่าการใช้ลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้าเพื่อเป็นโครงสร้างแหล่งอาศัยให้สัตว์ทะเล สามารถทำได้ และกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยมาก

นางสาวณัฐชฎาพร ศรีเมฆ และนายณัฎฐพงศ์ มณีโรจน์ นักศึกษาปริญญาเอก และปริญญาโท ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ กล่าวถึงวิธีศึกษาว่า ได้จำลองน้ำทะเลขึ้นมา ให้มีความเค็มและองค์ประกอบต่าง ๆ เลียนแบบธรรมชาติ ซึ่งถ้าเรานำน้ำทะเลจริง ๆ มาศึกษา อาจมีสารปนเปื้อนทำให้ผลการศึกษาเกิดการคลาดเคลื่อนได้ จากนั้น จึงเลียนแบบธรรมชาติ และจำลองสถานการณ์เมื่อลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้าค่อย ๆ ผุกร่อนไปตามธรรมชาติจนเป็นผง โดยวัดค่าการปลี่ยนแปลงความเป็นกรดเป็นด่าง ค่าความถ่วงจำเพาะ ค่าความเค็มว่ามีความเปลี่ยนแปลงหรือไม่ พบว่าการชะละลายของธาตุไม่พบการชะละลายของโลหะหนักที่เป็นพิษต่อสิ่งมีชีวิต ซึ่งไม่กระทบต่อสิ่งแวดล้อม ไม่ส่งผลเสียต่อคุณภาพน้ำ ไม่ว่าอุณหภูมิของน้ำทะเลมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร ก็ไม่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงค่าปัจจัยทางกายภาพของน้ำทะเล

ดร.คัมภีร์ พ่วงทอง คณะการจัดการสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ กล่าวว่า เมื่อได้ใช้เทคนิคของรังสีเอ็กซ์ วัดผงของลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้า เพื่อวัดทางเคมีเชิงฟิสิกส์ ค่าที่ได้ไม่ได้แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญ กับหินดินทราย คือ ไม่ส่งผลต่อธรรมชาติ ผลการศึกษาจึงสรุปได้ว่าการใช้ลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้าเพื่อสร้างแหล่งอาศัยให้สัตว์ทะเลสามารถทำได้โดยส่งผลกระทบกับสิ่งแวดล้อมน้อยมาก สารเคมีที่ตรวจพบนั้นไม่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ม.อ. นำเสนอผลการวิจัยลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้าสามารถทำบ้านปลาได้ และมีผลกระทบทางทะเลน้อยมาก